Świąteczny Charles Dickens

Nawet ci, którzy trzymają się z daleko od książek kojarzą jego nazwisko. Dickens, bo to o nim mowa, do dziś fascynuje ludzi z różnych części świata. Na czym polega jego fenomen? Co sprawia, że ciągle nowe pokolenia sięgają po jego tytuły? Dlaczego kojarzy się ze świętami Bożego Narodzenia? Odpowiedzi na te pytania może być wiele, ale nie da się ukryć, że jako pisarz zagłębił się w wielkie sprawy swoich czasów, jednocześnie odwołując się do uniwersalnych ludzkich emocji i doświadczeń, a to sprawia, że jego teksty mają nie tylko czytelne odnieście do przeszłości, ale i teraźniejszości. A na swoim koncie ma 14 powieści i 1 niedokończoną. Mało tego! We wszelkich rankingach powieści wszech czasów zawsze znajduje się jedna lub dwie z jego opowieści. Oczywiście oprócz prozy pisanej z wielkim rozmachem tworzył również utwory krótsze, w tym historie o tematyce bożonarodzeniowej. Wśród nich należy wyróżnić jedną z nich, „Opowieść wigilijną”, powszechnie uważaną za maleńkie arcydzieło.

Poszukujesz tłumacza specjalizującego się w literaturze angielskiej? Zależy ci na sprawdzonym ekspercie, któremu możesz powierzyć ważny dla ciebie projekt? Rozsądnym rozwiązaniem jest skonsultowanie sprawy z profesjonalistami z renomowanego biura tłumaczeń, dla których priorytetem jest gwarancja najwyższej jakości oraz wyjście naprzeciw konkretnym potrzebom klienta. Wypróbuj Biuro SuperTłumacz!

Charles Dickens

Podobno zaraźliwe są choroby i smutki, zapewniam was jednakże, iż wesołość i dobry humor udzielają się jeszcze łatwiej. Jest to największa łaska Opatrzności. Kto nie umie dzielić z bliźnimi wesela, ten ma truciznę w sercu. Boję się takiego człowieka – to zbrodniarz lub samolub.

(„Opowieść wigilijna”)

Dickens, którego wszyscy znamy

Jeden z najbardziej znanych i lubianych pisarzy na świecie, którego sławy nie da się obiektywnie oddać w prostych słowach. Charles John Huffan Dickens, bo tak brzmi jego pełne imię i nazwisko tworzył także pod pseudonimem Boz. Jego wielbiciele dziękuję mu za 15 powieści, które wyszły spod jego pióra (tak naprawdę 14, ostatnia nie została ukończona), kilka nowel, niezliczoną ilość opowiadań oraz esejów.

Co zaskakujące, jak na człowieka trudniącego się pisaniem słynął z promowania innych powieściopisarzy, co czynił każdego tygodnia na łamach periodyków. Podkreślić należy także, że przez całe swoje życie zajmował się sprawami społecznymi, ślady tego znajdziemy w jego utworach. Jak nikt inny potrafił kreślić opisy londyńskich scenerii czy opisywać groteskowe i komiczne postacie.

Dzieciństwo

Urodził się w Landport koło Portsmouth lutego 1812 roku. Szczęśliwe dzieciństwo w Chacham (w tym czasie dosłownie połykał książki) zakończyło się przeprowadzką do Londynu w 1822 roku. Ubóstwo rodziców przełożyło się także i na wczesne lata jego życia. Już jako młody chłopak był zmuszony zarabiać pieniądze. Kiedy przez rok odłożył dumę na bok i harował jego ojciec był więziony za długi. Wspominamy o tym, ponieważ te dwa doświadczenia uformowały go jako człowieka i pisarza, a czego dowód mamy na stronach jego powieści.

Od dziennikarza parlamentarnego do poczytnego pisarza

Po ukończeniu szkoły został dziennikarzem parlamentarnym i autorem szkiców. Po raz pierwszy zdobył sławę w 1836 roku z opublikowaniem „Klubu Pickwicka”, który pierwotnie został wydany w dwudziestu częściach.

Jeszcze w tym samym roku – w 1836 – poślubił Catherine Hogarth, córkę redaktora „Evening Chronicie”, George’a Hogarth’a. Jeśli nie mieliście świadomości, to pragniemy wam donieść, że ta dwójka doczekała się aż dziesięciorga dzieci.

To one przyniosły mu sławę jako pisarzowi

Drugą powieścią, napisaną w zawrotnym tempie był znakomicie znany polskiemu czytelnikowi „Oliver Twist” (1838). Zaraz po nim pojawił się „Nicholas Nickleby” (1839).

Dickens wcale nie miał zamiaru zwalniać. Wkrótce stworzył książki, które dziś określamy jako arcydzieła i zaliczamy do kanonu lektur, które trzeba znać. Wśród nich znalazły się:

  • „David Copperfield” (1850) – stąd właśnie pochodzą słowa Kochające serce więcej znaczy od największej mądrości,
  • „Samotnia” (1853) – Wszystkie szlachetne duchy są ambitne,
  • „Wielkie nadzieje” (1861) – Kłamstwo zawsze jest kłamstwem. Jakkolwiek się rodzi, tak czy inaczej, nie powinno się rodzić w ogóle,
  • „Nasz wspólny przyjaciel” (1865) – to tutaj właśnie przeczytamy: Jeżeli chcesz zrobić coś dobrego, dlaczego nie zrobić tego dla samego dobra, a odrzucić precz swoje lubienia i przyjemności?

Zmarł na udar mózgu 9 czerwca 1870 roku w Gadshill koło Rochester w hrabstwie Kent. Pozostawił niedokończoną „Tajemnicę Edwina Drooda”.

Spis powieści Dickensa z oryginalnym brzmieniem angielskich tytułów:

  • „Klub Pickwicka” („The Posthumous Papers of the Pickwick Club”, 1836–1837),
  • „Oliver Twist” („Oliver Twist” lub „The Parish Boy’s Progress”, 1837–1838, wydanie polskie 1846),
  • „Nicholas Nickleby” („The Life and Adventures of Nicholas Nickleby”, 1838–1839, wydanie polskie 1847),
  • „Magazyn osobliwości” („The Old Curiosity Shop”, 1840–1841),
  • „Barnaba Rudge” („Barnaby Rudge: A Tale of the Riots of Eighty”, 1841),
  • „Marcin Chuzzlewit” („The Life and Adventures of Martin Chuzzlewit”, 1843–1844),
  • „Dombey i syn” („Dealings with the Firm of Dombey and Son: Wholesale, Retail and for Exportation”, 1846-1848),
  • „David Copperfield” („The Personal History, Adventures, Experience and Observation of David Copperfield the Younger of Blunderstone Rookery”, 1849–1850, wydanie polskie 1889),
  • „Samotnia” („Bleak House”, 1852–1853),
  • „Ciężkie czasy” („Hard Times – For These Times”, 1854, wydanie polskie 1866),
  • „Mała Dorrit” („Little Dorrit”, 1855–1857, wydanie polskie 1925),
  • „Opowieść o dwóch miastach” („A Tale of Two Cities”, 1859),
  • „Wielkie nadzieje” („Great Expectations”, 1860–1861, wydanie polskie 1868),
  • „Nasz wspólny przyjaciel” („Our Mutual Friend”, 1864–1865),
  • „Tajemnica Edwina Drooda” („The Mystery of Edwin 3rozd”, 1870, wydanie polskie 2010, niedokończona).

Szperając w życiu Dickensa

O pisarkach i pisarzach często się mówi jako o tych, którzy mają swoje małe i większe dziwactwa, sekrety i sekreciki, a ich życie pełne jest niesamowitych rzeczy. A jak było z Charlsem Dickensem?

Czy mieliście świadomość, że…:

Dom Dickensa miał sekretne drzwi w postaci fałszywej biblioteczki?

Znajdowały się w jego domu na Gad’s Hill w Kent. To rzecz na miarę prawdziwego wielbiciela książek i pisarza!

A ciekawi was, jakie tytuły zawierały fałszywki książek skrywające sekretne drzwi? Mieściło się tam „Życie kota” w 9 tomach. Zgadlibyście…?

W listach do przyszłej żony zwraca się do niej „najdroższa Myszko” i „najdroższa kochana świnko”

Brzmi to naprawdę słodko i romantycznie. Czuć czułość między dwójką przyszłych małżonków. Niestety uczucie, które wydawało się tak poetyckie, wygasło tuż po ślubie.

Trochę alkoholu przed publicznym czytaniem książek na spotkaniach z czytelnikami

W dniach, w których robił publiczne odczyty swoich książek miał zwyczaj wypicia rumu ze świeżą śmietaną na śniadanie oraz szampana. Na pół godziny przed rozpoczęciem czytania wypijał też surowe jajko z sherry.

Oxford English Dictionary przypisuje mu pierwsze użycie po raz pierwszy kilku słów

Chodzi tutaj o słowa tj.: butter-fingers, crossfire, dustbin, fairy story, slow-coach i whoosh. Przyznano także mu uznanie za „boredom”, które ukuł w powieści „Samotnia”.

Wykałaczka z kości słoniowej Charlesa Dickensa sprzedana na aukcji za 9 000 USD

Wykałaczka ma wygrawerowane inicjały Dickensa. Sprzedano ją dokładnie za 9 150 $ (5,625 £). List uwierzytelniający napisany przez szwagierkę Dickensa wskazuje, że używał jej aż do swojej śmierci.

Szukasz świetnego tłumacza literatury „z” i „na” angielski? Zależy ci na kimś godnym zaufania, doświadczonym i z otwartym umysłem? W takiej sytuacji warto skonsultować projekt z przedstawicielami renomowanego biura tłumaczeń. Wybór takiej drogi to zawsze gwarancja współpracy z wysokiej klasy specjalistami, gwarancja najwyższej jakości i gwarancja otrzymania tłumaczenia w ściśle określonym terminie.

Opowieści wigilijne

Tak, opowieści wigilijne. Dickens nie jest bowiem autorem tylko słynnej „Opowieści wigilijnej”, ale inne historie spod jego pióra nie zdobyły takiej sławy.

Wśród świątecznych utworów są:

  • „Opowieść wigilijna” („A Christmas Carol”, 1843),
  • „Dzwony” („The Chimes: A Goblin Story of Some Bells that Rang an Old Year Out and a New Year In”, 1844),
  • „Świerszcz za kominem” („The Cricket on the Hearth. A Fairy Tale of Home”, 1845),
  • „Bitwa o życie” („The Battle of Life: A Love Story”, 1846),
  • „Nawiedzony” („The Haunted Man and the Ghost’s Bargain, A Fancy for Christmas-Time”, 1848).
  • „Opowieść wigilijna”

Nie rozstawał się nigdy z tym swoim własnym, osobistym zimnem; mroził powietrze w kantorze podczas letnich upałów i pilnował, aby ów mróz nie zelżał nawet w dniu Bożego Narodzenia. (…) Nie było wichury sroższej niż on. (…) Niepogoda nie wiedziała, z której strony go ugodzić.(…) Scrooge zaś nigdy nikomu nie okazał hojności.

Ten świąteczny utwór Charlesa Dickensa, prawdopodobnie najpopularniejsze dzieło literackie, jakie kiedykolwiek napisał, został opublikowany w 1843 roku. Wydawcą był Chapman & Hall (zaznaczmy jednak, że to sam autor poniósł koszty publikacji), a ilustratorem tej publikacji został John Leech.

Choć może dziwić, że to pisarz wyłożył pieniądze, miało to związek z tym, że jego ostatnia książka nie okazała się sukcesem komercyjnym i niniejszy tytuł chciano wydać niskonakładowym wydaniem. Dickens był jednak nieugięty, chciał, aby była to wysokiej jakości książka.

Okazało się, że wydawca mylił się co do „Opowieści wigilijnej”. W ciągu trzech dni wyprzedani sześć tysięcy egzemplarzy, a tuż po okresie Nowego Roku książeczka cieszyła się nadal bardzo dużym zainteresowaniem.

Popularność jej nie ustała do dziś. Pisarz głosem Ebenezera Scrooge’a nieustannie namawia nas do tego, abyśmy czcili Boże Narodzenie w naszych sercach i starali się zachować bożonarodzeniowego ducha przez cały rok.

Sprawy wokół

Dickens był zaangażowany w akcje charytatywne i społeczne przez całe swoje życie. W czasie, gdy pisał słynną „Opowieść wigilijną”, interesował się zubożałymi dziećmi, które zwróciły się ku przestępstwom i przestępczości, aby przetrwać.

Był zdania, że edukacja może zapewnić dzieciom lepsze życie. Ruch Ragged School wprowadził te pomysły w czyn. Szkoły zapewniały bezpłatną edukację dzieciom w śródmieściu. Ruch wziął swoją nazwę od sposobu ubierania się dzieci uczęszczających do szkoły. Często nosili postrzępione lub poszarpane ubrania.

Charlesa Dickensa przez całe życie poruszały „zaniedbane dusze i ciała wystawione w dzieciach”, o czym napisał w liście do swojej przyjaciółki, panny Coutts.

Scrooge

Metamorfoza Scrooge’a jest legendarna. Na początku historii jest chciwym, samolubnym człowiekiem. Nie trzeba być wielkim obserwatorem czy wnikliwym czytelnikiem, aby zobaczyć, że wykazywał się brakiem troski o jakiegokolwiek człowieka.

Wszystko zmienia się po upiornej nocy, po której patrzy na życie z zupełnie innej perspektywy. Ukazuje się mu duch Jakuba Marleya, byłego partnera w interesach, który cierpiąc pod ciężarem łańcucha win chce przestrzec go przed podobnym losem. Przemiana wewnętrzna bohatera następuje pod wpływem przeżyć związanych z pojawieniem się trzech duchów – Ducha Dawnych Świąt Bożego Narodzenia, Ducha Obecnych Świąt Bożego Narodzenia i Ducha Przyszłych Świąt Bożego Narodzenia. Tak, staje się dobrym człowiekiem.

Choć Charlesa Dickensa nie ma już z nami, swoim tekstem przypomina o tym, jak ważne jest zwracanie uwagi na życie ludzi wokół nas.

W jednych z ostatnich słów „Opowieści wigilijnej” czytamy:

będę żył w przeszłości, teraźniejszości i przyszłości (…) Zamknę w sercu Ducha Przeszłych, Teraźniejszych i Przyszłych Wigilii. O Jakubie Marleyu. Niechże niebiosa i wigilia Bożego Narodzenia będą błogosławione za łaskę mi zesłaną.

Zależy ci na sprawnym dotarciu do tłumacza specjalizującego się w literaturze? Szukasz eksperta zajmującego się językiem angielskim? Dobrym rozwiązaniem jest udanie się do renomowanego biura tłumaczeń. Profesjonalizm, nieskazitelna jakość realizacji projektów, a także dostęp do najlepszych ekspertów branży – to atuty mówiące same za siebie.