Spis treści
Łańcuszkowa metoda skojarzeń, w skrócie zwana ŁMS, to podstawowa i zarazem najważniejsza z technik pamięciowych. Mnemotechniki są specjalnie opracowanymi ćwiczeniami poprawiającymi naszą zdolność do zapamiętywania informacji zarówno szybciej, jak i na dłużej. ŁMS jest tu jednak dość wyjątkowa, ponieważ możemy jej użyć nie tylko do zanotowania sobie w głowie dat czy listy zakupów, ale również podczas regularnej nauki, w szkole, na uczelni czy w trakcie rozmaitych kursów.
Na czym polega łańcuszkowa metoda skojarzeń?
Zasadą jej działania jest wykorzystanie skojarzeń pomiędzy poszczególnymi faktami, które chcemy sobie przyswoić. Można jej użyć przykładowo:
- do zapamiętania konkretnych danych: listy przedmiotów, dat – szuka się w tym celu skojarzeń między poszczególnymi elementami;
- podczas nauki ogólnej – w tym przypadku odnosić się warto do już znanych tematów, kojarząc sobie z nimi ten, który aktualnie przerabiamy.
Istota tej metody tkwi w wykorzystywaniu w procesie zapamiętywania obu półkul mózgowych. Opieramy się w niej na łączeniu w wyobraźni obrazu, dźwięku, wyolbrzymionych sytuacji, śmiesznych zdarzeń:OBRAZ + AKCJA = PAMIĘĆ. Informacje do zapamiętania przedstawia się tu w postaci kolejnych obrazów łączonych z poszczególnymi elementami naszej listy. Powinny one mieć jak najbardziej niezwykłą formę: być bardzo kolorowe, wyraziste, komiczne czy wręcz absurdalne. Ta niezwykłość naszych skojarzeń wywołuje odpowiedź wszystkich zmysłów, to zaś sprawia, że błyskawicznie i na bardzo długo zapada w pamięć.
Wykorzystanie metody łańcuszkowej w praktyce
Załóżmy, że chcemy zapamiętać ciąg konkretnych wyrazów, na przykład listę zakupów. Tworzymy w tym celu historyjkę wykorzystującą obrazy i sytuacje kojarzące nam się z produktami do kupienia. Słowom przypisujemy więc konkretne sceny, które następnie łączymy kolejno w całą opowiastkę.Zwykle nie jest istotna kolejność obrazów, lecz sam fakt ich zapamiętania, dlatego dobrym pomysłem jest wybranie jednego wyrazu z listy jako tak zwanego haka pamięciowego. Będzie on tym słowem, do którego dopasowujemy całą resztę historyjki – wystarczy później przypomnieć sobie tylko o nim, a reszta skojarzeń automatycznie nam się przypomni.Przykład:
- Lista zakupów: woda mineralna, bułki, mleko, mąka, marchewka, pieczarki.
- Historyjka: Siedzisz nad jeziorem, które zamiast zwykłą wodą wypełnione jest butelkowaną, i zajadasz ze smakiem ciepłą bułeczkę. Nagle zaczyna padać deszcz, który robi się biały i wkrótce spadają na ciebie wielkie krople mleka. Robi się coraz chłodniej, zaczynasz uciekać, zauważając przy tym, że mleko zmienia się w śnieg… nie, w mąkę, sypiącą się teraz z nieba. Chowasz się pod nacią wielkiej marchewki, jest to jednak kiepskie schronienie, mąka cały czas cię zasypuje. Na szczęście otwierają się drzwi pobliskiej olbrzymiej pieczarki. Wychyla się z nich smerf i kiwa na ciebie, że możesz schronić się u niego.
Jeżeli do zapamiętania mamy większą partię materiału, należy sprowadzać informacje do ciągu od 5 do 15 wyrazów (obrazów). Każdy element przenosi sporo informacji, nie może być ich więc zbyt wiele, żeby w naszym umyśle nie zapanował chaos.Metodę łańcuszkowych skojarzeń najczęściej wykorzystuje się właśnie przy ciągach wyrazów oraz opracowując krótkie, kilkustronicowe teksty. Wydaje się więc, że ma ona swoje ograniczenia – jednak to właśnie nauczenie się ŁMS pozwala na przyswojenie sobie innych, bardziej skomplikowanych i wymagających, ale też bardzo skutecznych technik pamięciowych.